Malatya
Tahıl tarımının münteşir bulunduğu ve buna ilişkin ebebulguru tüketimi ile bulgurdan değme tür köfte yapımının arazi almış bulunduğu Malatya mutfağı, hemen 70'i fazla köftesi ile et tüketmeyenler düşüncesince aşırı varlıklı birlikte yelpazeye sahip.
Analı kızlı, duygulandıran köfte, sıkmalı köfte, yumurtalı şet köfte, hoşur jale köfte, mercimekli jale köfte kabil lezzetlere cemaat bulunan şehirde dut, asma, kiraz, fasulye ve çükündür yaprağı sarmaları, soğan ile kaba çiçeği dolmaları ise lahana sarması ve dolmalar ortada arazi alıyor.
Üzüm, kızılcık, vişne, erik ve gülden şuruplar hazırlanmakta bulunan şehirde lezzetli adına dut helvası, üzüm ve köpük pestili, üzüm sucuğu, pekmez, çir kavurması, peynir tatlısı, sersem kız baklavası, kaymaklı sarıerik tatlısı, Arapgir'in peynir helvası, halbur tatlısı, biber dolması tatlısı, sütlü ve çiğdemli sütlü da damakları tatlandırıyor.
Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, AA muhabirine, Malatya aş damı kültürünü idrak buyurmak düşüncesince şehrin geçmişine beslemek gerektiğini, ilin 9 bin salname birlikte geçmişe cemaat bulunduğunu anlattı.
Uzun mazisi ile Malatya'nın muaddel medeniyetlere ev sahipliği yaptığını, bunun şehrin ticaretine ve mimarisine bulunduğu derece mutfağına da refah kattığını vurgulayan Gürkan, şunları belirtti:
"Malatya'nın Arslantepe ile Dünya Mirası Listesi'nde arazi alması, başka alanlarla ilişik de UNESCO kabilinden tescil edilmesi gerekliliğini ortaya çıkardı. Özellikle mutfağımızın ehemmiyetli bulunduğunu anlatım buyurmak istiyorum. Bunun düşüncesince kılıç 2023'te görüşülmek kıl payı yeti mektubumuzu UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na ilettik. Buradaki evcil yönetimler, sivil polis polis maşer örgütleri ve amme kuruluşları adına proses içinde neler yapmamız gerektiği noktasında birlikte güruh yaptık ve her insanın görev, günah alanları belirlendi. Herkes de zat görev, günah alanları içinde birlikte emek vermek yaptı. Biz burada Malatya adına ilkin vegan mutfağı noktasında, doğrusu nebati mamüllerin tüketimin çeşitliliği noktasında UNESCO'ya tescil yapılmak kıl payı başvurma ettik."
Hedef 2023'de ağabey müdahale olmak
Vegan mutfağını yeğleme ika gerekçelerine yer veren Gürkan, şunları dile getirdi:
"Buğdayla ile ilişik sürecin Malatya'da başladığını ve Arslantepe'de buğday ile değiş işlemlerinin ve buğday çeşitlerinden oluşan ayrı ayrı aşındırmak türlerinin bulunduğunu görür görmez lüzum istemez bizim de alanımız ve yeğleme noktamız vegan mutfağı oldu. Vegan mutfağı noktasında şu anda arkadaşlarımız Malatya'nın hem kırsalında, hem kaza merkezlerinde, hem kent merkezinde iri birlikte emek vermek içerisindeler. Özellikle köfte çeşitleri ve bulgurdan meydana getirilen yemeklerle ilişik ve buna benzeşim çeşitlerle ve türevleri ile ilişik icraat yapılıyor. Bu icraat neticelendiğinde dokümanlarıyla vegan mutfağında tescil yapılmak kıl payı UNESCO komisyonuna sunulacak. Bizim gayemiz vegan mutfağı ile ilişik müracaatımızın altyapısını 2023 yılına derece tamamlayıp 2023'te en endamsız sürede değerlendirilmesi ve Malatya'nın vegan mutfağında tescil edilmesi." dedi.
Malatya'nın aş damı zenginliğine ayraç fail Gürkan, "Akçadağ'ın kömbesi, Doğanşehir'in Polat köftesi ve Arapgir'in kuyu kebabı... Dolayısıyla Malatya'nın değme civarında önceki kültürlerin getirmiş bulunduğu birlikte onomatope vardır, o kültürlerin bütünleştirdiği birlikte aş damı çeşitliliğini yakalayıp, bunları belge dibine alıp ilişik bölgelere akıllıcasına sunarsak bu mevzuda değme ne birlikte başağrısı olmayacağı kanaatindeyim." dedi.