İstanbul
Üretim zincirindeki derinlemesine vadeli çekler ve kontrolsüz mağazalaşma kabilinden nedenlerle müstevli önceleri yaşanmış olan konuşu dalgalanmalardan en baş döndürücü etkilenen sektörler ortada toprak düzlük ayakkabı sektörü, aradan güzeşte müddette yaşanmış olan sıkıntılardan öğüt çıkararak baştan toparlandı.
Üretim ayağında 18 kocaoğlan bulan vadeler 6 aya denli kısalırken, toptan salgınla baş başa Uzakdoğu tedbir zincirinin kırılması, Rusya, Avrupa ve Orta Doğu ülkelerinden alakanın artması, Avrupa ülkelerinin istihsal düşüncesince rotayı Türkiye'ye çevirmesi sektörde rekorları ötekisi peşine getirdi.
Geçen sene müstevli zımnında ihracatta 2019 paralelinde kapatan ayakkabı sektörü, bu sene toy rekorlara imza atmaya başladı.
8 ayda güzeşte senenin bire müşterek zamanına mucibince yüzdelik 23,7 küsurat ayakkabı ihracatında 674 milyon dolarla topu topu zamanların ocak-ağustos devri rekoru kırıldı.
Bu süreçte en erdemli dış satım 62 milyon dolarla Rusya'ya yapılırken, onu, 51 milyon dolarla Irak, 46 milyon dolarla Almanya, 36 milyon dolarla İspanya izleme etti. En baş döndürücü dış satım meydana getirilen devletler ortada Romanya, İsrail, İtalya, İngiltere, Hollanda ve Polonya da toprak aldı.
Yıl böylecene ayakkabı ihracatında 1 bilyon dolar barajının ilkin el aşılacağını tamlayan dal temsilcileri, istihsal artışı düşüncesince toy elemanlara gerekseme duyulduğunu kaydederek, bu mevzuda toy sistem liselerinin ve üniversitelerde ayakkabı mühendisliği bölümlerinin açılması çağrısında bulundu.
"Hatalardan öğüt çıkaran sektörümüz şu anda mahsul yetiştiremiyor"
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Yönetim Kurulu Başkanı Berke İçten, AA muhabirine meydana getirmiş bulunduğu açıklamada, Türkiye'nin ayakkabıda erbap bulunduğu istihsal gücü ve potansiyelinin 2014'te ithalata getirilen ek gümrük vergileri sonrası belirgin müşterek halde ortaya çıktığını söyledi.
O fasıl bitirdikleri istişareler ve icraat sonrası bakanlığın getirmiş bulunduğu ek gümrük vergilerinin ayakkabı sektörünü uçurumun kenarından döndürdüğünü dile getiren İçten, ondan sonradan ihracatın çabucak arttığını anlattı.
İçten, şimdi ilkin 400-500 milyon dolar akan açıkça verici bu sahanın 4-5 yılda 500 milyon dolarlık akan müşterek tomar vermeye başladığının altını çizerek, pazarlarda yaşanmış olan sıkıntılara karşın bu başarının yakalandığını bildirdi.
Sektörde toptan müstevli önceleri yaşanmış olan konkordatolara yer veren İçten, "Şu anda ağır manada müşterek istihsal yetiştirememe sorunu yaşıyoruz. 'Ürün yetiştiremiyoruz' desek yeridir. Ayakkabı sektörü, yaşamış bulunduğu sıkıntılardan ağır manada öğüt çıkardı. Vadeler sayı farkı 6 aylara denli düştü. Sektörde baş döndürücü şimdi elleme eyyam göreceğiz, elleme gelişmeler yaşayacağız." dedi.
"Avrupalı müşteriler rotayı Uzakdoğu'dan Türkiye'ye çevirdi"
Berke İçten, 320 bin ferdin çalışmış bulunduğu sektörde halihazırda öge bulamama sorunu yaşadıklarını belirterek, toy öge yetiştirme dair ağır projelerinin olduğunu, bunu endamsız müddet içinde halkoyu ile paylaşacaklarını söyledi.
Üniversiteler ile 4 salname ayakkabı mühendisliği kısmı açım çalışmalarının sürdüğünü dile getiren İçten, ayakkabı ve saraciye öğretimi düşüncesince çabucak toy mesleksel ve uran liseler açılması icap ettiğini vurguladı.
İçten, bu sahanın öncelikleri ortada toprak düzlük "ihracatta 1 bilyon doları aşma" hedefinin bu sene yakalanacağını kaydederek, şu detayları verdi:
"Küresel salgınla baş başa ilkin Avrupalı müşteriler rotayı Uzakdoğu'dan Türkiye'ye çevirdi. Biz de küsurat navlun fiyatlarını ve hassas tedbir zincirini okazyon kasten dış satım pazarlarımızı çeşitlendirdik. Uzakdoğu'dan müşterek ürünün üretilip gelmesi bundan sonradan ayları alıyor. Ancak Türkiye'den mahsulat baş döndürücü şimdi endamsız müddette üretilip gönderilebiliyor. Türkiye'nin istihsal enerjisini ve potansiyelini bilici şişman salon zincirleri ve alıntı grupları Türkiye'ye gelmeye başladı."
İçten, Türkiye'nin ihracatını açıkça belirgin tezyit ve toy pazarlara ferahlama çalışmalarının çabucak sürdüğünü, bu kapsamda 29 Eylül-02 Ekim'de İstanbul Fuar Merkezi'nde düzenlenecek 65. Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı'nı okazyon namına gördüklerini vurguladı.
Türkiye'nin toptan ayakkabı ticaretinde 6. tam toprak aldığını anımsatan İçten, ihracatta toy iş birlikleri ve üretimde yapacakları yatırımlarla 2,5 bilyon dolarlık dış satım ve sıralamada şimdi yukarılarda toprak edinmeyi hedeflediklerini laflarına ekledi.
"Salgınla baş başa tedbir zincirinin kırılması veTürkiye'nin yakınlığı kazanım sağladı"
Türkiye Ayakkabı Sektörü Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (TASEV) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Çetin ise bu sahanın salgını fırsata çevirdiğini belirterek, "Özellikle Avrupa'dan Uzakdoğu'ya uzanan tedbir zinciri kırıldı. Hem derinlemesine vadeli teslimat tıpkı zamanda istihsal ve navlun kabilinden maliyetlerdeki artım Avrupalı tedarikçileri Türkiye'ye yöneltti. Türkiye'nin AB'ye DOĞRU olması geri hizmet kazanım sağladı." niteleyerek konuştu.
İtalya Milano'da bu ay meydana gelen dünyaca adlı sanlı cilt ve ayakkabı fuarı MICAM'da Türkiye'den 53 şirketin epope gösterdiğini dile getiren Çetin, Türk firmalarının ihracata müteveccih ürünlerinin baş döndürücü ağır uyanıklık ve istem gördüğünü söyledi.
Çetin, ayakkabı alanının yaşadıklarından öğüt çıkardığını ve vadelerin düştüğünü kaydederek, ihracatın gelişigüzel sene yüzdelik 20 artım potansiyelinin bulunduğunu, bu sene yüzdelik 25, 2022'de de yüzdelik 30 artım beklediklerini vurguladı.
Ciddi öge açığımız var, toy liseler açılmalı"
Hüseyin Çetin, ayakkabı sektöründe üretimin "tam gaz" bitmeme ettiğini fakat burada dü başağrısı ile gönül rahatlığı karşıya olduklarını söyledi.
Çetin, "Bunlardan birincisi; nısıf meful cilt ihracatı. Bakanlar Kurulu kararıyla nısıf meful cilt (kromlu deri) ihracatına titrem başına 500 dolarlık kaynak konulmuştu. Bu nısıf meful cilt ihracatı önlenirse mahsulat baş döndürücü şimdi erdemli eklenmiş altın olarak, ayakkabı ve benzeşim mahsul gibi, ihraç edilebilir. Bu da sektörümüzü arsıulusal arenada öne çıkartır. İç piyasada şimdi makul pahalı cilt ayakkabı üretimi yapılabilir." açıklamasında bulundu.
İkinci sıkıntının ayakkabı tabanında yaşandığını dile getiren Çetin, "Taban düşüncesince geçer not kauçuk, poliüretan, eva ve faylon kabilinden kaba maddelere toptan manada ağır zamlar geldi ve bu mahsulat bulunamıyor. Burada yaşadığımız sıkıntıları atlatırsak istihsal ve ihracattaki ilerleyişimiz sürecektir." ifadelerini kullandı.
Sektörün şu anda baş döndürücü ağır nitelikli öge gereksinimi olduğunu kaydeden Çetin laflarını şu halde tamamladı:
"İstanbul'un yanı esna ayakkabı alanının kümeleştiği İzmir, Gaziantep, Şanlıurfa, Konya ve Adana kabilinden illerimizde ayakkabı dair sistem liseli var. Ancak bu liseler yetmiyor. Ayakkabı üretiminin topu topu sahalarında ve ilkin saya dair ağır öge açığımız var. Bunun düşüncesince aceleci liseler açılması gerekiyor. Bunun yanı esna şimdi ilkin Yıldız Teknik Üniversitesi ile tören düzeni imzalamıştık. Ayakkabı mühendisliği kısmı ayırmak düşüncesince çalışmalarımız sürüyor."
