Bitlis
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde "kuş cenneti" kendisine isimlendirilen Arin Gölü, akıbet yıllarda çarpıcı bulunan kuraklık zımnında küçülmeye başladı.
Önceki yıllara göre çokluk miktarındaki azalmanın yanında sıcaklığa ilişkin buharlaşmanın çoğalması su kaynakları ve bölgedeki baraj ve göllerin seviyesinde düşüşe illet oldu.
Bitlis'in ehemmiyetli sulak alanlardan birisi bulunan ve sodalı suyuyla nice türden binlerce kuşa ev sahipliği karşıcı 14 kilometrekare büyüklüğündeki Arin Gölü yaşanmış bulunan iklimsel değişimlerden menfi etkileniyor.
Türkiye'nin 3. faziletli dağı bulunan Süphan Dağı'nın eteklerinde toprak meydan gölde yağışların yetersizliği ve mevsimin kurak geçmesinden çevre kıran bölgelerinde kısaca 2 kilometre çekilme yaşandı.
Bünyesinde barındırdığı kuşlarla gelişigüzel sene baş döndürücü sayıda ziyaretçi ağırlayan gölün çekilmiş olduğu yerler, bakımsız bölgeye dönüştü.
"Göl kuruluşa noktasına mevrut durumda"
Siirt Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Doç. Dr. Adnan Alkan, AA muhabirine, Arin Gölü'nün, Van Gölü'nün kuzeybatısında toprak alan, 6 mt. derinliğe cemaat ortak göl bulunduğunu söyledi.
Küçük bulunmasına karşın ülkenin en ehemmiyetli sulak dallarından birisi bulunan gölün kuş çeşitliliği açısından da varlıklı bulunduğunu tamlayan Alkan, şöyleki konuştu:
"Hem kentteki kuşların tenasül aynı zamanda barhana fail kuşların konaklama alanı. Buradaki birtakımı kuşların nesli tükenme tehlikesiyle gönül rahatlığı karşıya. Macar ördeği, angut ve ötücü kuğu üzere baş döndürücü türlü kuş türleri var. Kuş hayatı açısından ehemmiyetli ortak sulak meydan fakat kuruluşa ve namevcut olma noktasına mevrut durumda. Çekilmeden çevre gölün suyu enikonu azalmış. Bunun asliye nedeni hava değişikliğine ilişkin kuraklık ve çokluk yetersizliğidir."
"Yağışların ayrıcalığı de değişti"
Son senelerde ortaya çıkan global ısınmaya ilişkin iklimsel değişikliklerin nice alanda çokluk yetersizliğine defa açtığını aktaran Alkan, susama artışı ve buharlaşmanın bunu henüz encam boyuta taşıdığını vurguladı.
Türkiye'nin de global istinas ve kuraklıktan en ortak tomar etkilenen alanların başlangıcında geldiğini aktaran Alkan, şunları kaydetti:
"Türkiye'de kuraklığın en kaba ve alevli hissedildiği yerlerin başlangıcında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri geliyor. Sadece yağışların azalması değil, yağışların niteliğinin de değiştiğini görüyoruz. Eskiden kar yağışları ortak tomar olurken, akıbet senelerde yağışlar rahmet halinde düşüyor. Bu da toprağın suya bulunan doygunluğunu ve gölün tagaddi düzenini etkilemektedir. Son yıllarda sondajlarla su ihtiyacının karşılandığını yahut satıh suların henüz baş döndürücü sulama gayeli kullanıldığını görüyoruz. Bu halde olduğunda gölü besleyecek akarsuların, göle ulaşmadan sarfiyat edildiğine ve ya buharlaşmayla namevcut olduğuna şahitlik ediyoruz."
"2 kilometre çekilme yaşandı"
Göldüzü köyü muhtarı Halis Oruçlu ise akıbet yıllarda gölde yaşanmış bulunan çekilme zımnında kırgınlık yaşadıklarını belirtti.
Daha ilk göldeki suyun yola derece geldiğini özetleyen Oruçlu, "Son 2-3 senedir sular çekiliyor. Bunda zirai sulama düşüncesince meydana getirilen sondajların da tesiri var. Göl kuruyor. Yaklaşık 1,5-2 kilometre çekildi. Burası himaye altında ve baş döndürücü sayıda kuş çeşidi vardı. Su çekilmiş olduğu düşüncesince emektar güzelliğini özlüyoruz." dedi.
