Kayseri
UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ndeki Koramaz Vadisi'ndeki binlerce salname zamanı geçmişe ehil yerleşme yerlerinde deste bozumu yapılıyor.
Tarihi Büyük Bürüngüz, Subaşı, Küçük Bürüngüz, Ağırnas, Turan, Vekse ve Bağpınar mahallelerinin toprak almış bulunduğu vadide, doğrudan değme ailenin üzüm bağı bulunuyor.
Geçmişte ailelerin geçimlerini sağlamada ehemmiyetli gösteriş oynayan bağlardan elde edilmiş üzüm, çağ ise çoğu kez evlerde kışın gitmek kabil saklanıyor yada pekmez yapılarak değerlendiriliyor.
Vadideki Turan Mahallesi'nde canlı Ali Nehir, AA muhabirine, birlikte vakitler 6 dönüm üzüm bağları olduğunu, bakımsızlıktan şu an 3 bin dönümünden mahsul aldıklarını söyledi.
Bu sene kuraklığa karşın üzümün gani bulunduğunu tabir fail Nehir, "Üzümü kestikten sonraları pekmez gerçekleştirmek düşüncesince birazını seçeriz, elleme vaziyette olanları da kışın kemirmek düşüncesince asarız. İhtiyacımız olanı evde tüketiriz, komşulara dağıtırız, arka kalanını satarız. Bu sene pekmezin kilosunu 35 liradan satmayı düşünüyoruz. Üzüm şekli baş döndürücü bulunduğu düşüncesince pekmezimiz de içimli olur. Dirmit, çavuş üzümü var, hevek üzümü, gül üzümü var. Çok olunca verimi de lezzeti de dobra olmakta zira değme üzümün hazzı başka." sanarak konuştu.
Nehir, çocukluğundan buyana vadideki köylerde bağcılık yapıldığını, acemi soy sop ilgilenmediği düşüncesince giderek bağların beğenilmeyen kaldığını belirtti.
Eskiden bağlarda leyli kalındığını özetleyen Nehir, "Dedelerimiz geçimini buradan sağlarmış. Buradaki üzümü bambaşka köylere götürür, kendilerinde sıfır ürünler ile sayışma ederlermiş. Daha geçmiş buraya erişim kısıtlanmış bulunduğu düşüncesince bağlara efsanevi kuvvetiyle gelinirdi. Ulaşım güç bulunduğu düşüncesince 'elençi' dediğimiz odalarda günlerce kalınırdı. Bağın gözünü açmaya, budamaya, toprağını sürmeye geldiklerinde burada leyli kalırlardı. Şimdi bağımızı birlikte gündüz de bozuyoruz." ifadesini kullandı.
"Bağ bozumunu şenlik içre afiyetle yaparız"
Solmaz Sıvar (60) da birlikte vakitler güçlükler içre hasat yapıldığını belirterek, "Burada 20 gündüz yatardık. Dağlardan pekmezi kaynatacak ocağı acıtmak düşüncesince diken keserdik. Şimdi çabalamak baş döndürücü dobra geliyor, üzümü yiyoruz, yemediğimizi de satıyoruz. Kız kardeşlerimle bu arada ailemizin bizlere bıraktığı bu bağda mahcupluk havası yapıyoruz." halinde konuştu.
Bağ bozumu önleyen sarıklı Tuğba Gökyıldırım ise çocukluğundan buyana anneannesinin bağında deste bozumuna katıldığını aktardı.
Gökyıldırım, "Tüm karı deste bozumu düşüncesince burada toplanırız. Bağ bozumunu şenlik içre afiyetle yaparız. Sonrasında da pekmez kaynatılır, üzümler paylaşılır, ilavesi satılır. Koramaz Vadisi köyümüzün tanıtımı düşüncesince şişman ulama sağlıyor. Burada değme hafta sonu yürüyüşler yapılıyor, köylerimiz tanıtılıyor." dedi.
