İstanbul
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi'nden Doç. Dr. Abdulkadir Özgür, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, işitme kaybının belirtilerinin gözyaşı gruplarına mucibince ayrımlılık gösterdiğini belirtti.
Türkiye'de toy doğan işitme tarama programı bulunduğunu hatırlatan Özgür, şu biçimde bitmeme etti:
"Amaç, evlatların 3-6 ayak tabanı denli işitme kaybı tanılarının konulması ve bunun rehabilitasyonunun sağlanması. Çocuğun annesi, babası da ayırt edebiliyor. İşitme kaybı çocuklarda ilkin meslek zamanında bilimsel nitelikli gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık namına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor.
Yetişkinlerde en iri sorun, ferdin işitme kaybının bulunduğunu kabullenmemesi. Hastaların bir fazla fazla bizlere evladı yahut eşiyle geliyor. Yakınlarında gözlemledikleri hali 'Duymuyor', 'Televizyonun sesini şimdi baş döndürücü açıyor', 'Artık eskisi denli dostlarıyla bire ortak ortama dönüşmek istemiyor.' diyerek açıklıyorlar. İşitme kaybı çocuklarda ilkin meslek zamanında bilimsel nitelikli gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık namına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor. Yetişkinlerde ve ati yaşta işitme kaybı içtimai çevreden uzaklaşma, bunalım ayrıca buna ilişkin demans üzere şimdi ati nörolojik hastalıklara güçlü sefer açabiliyor."
Özgür, işitme kaybının derecesine ve tipine mucibince muhtelif iyileştirme şekilleri bulunduğuna ayraç ederek, "Maalesef vatanımızda işitme cihazı kullanması ortak nakıs üzere görülüyor. Kişi görmemeye başlayınca gözene takıyor, ömür standardını artırıyor fakat işitme aletinden ırak durmaya çalışıyor. İşitme aletine zayi başladığı andan itibaren ne denli er başlayabilirsek, işitme siniri ve beynimizdeki işitme merkezi o denli elleme uyarılıyor." diyerek konuştu.
"İşitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik namına cihazını kullanıyor"
İşitme kaybı teşhisi konulduğunda hastanın cihazı kullanmaya başlamasının uyumu kolaylaştırdığını özetleyen Özgür, şunları söyledi:
"'Nasıl olsa ego bunu ötede kullanırım' deyip 5 sene sonraları kullanmaya başladığı devir bundan böyle işitme siniri ve beyindeki işitme merkezi eskisi denli işlevsel bulunmadığı düşüncesince duyduğu sesi anlamlandıramamaya başlıyor. Bunun kararında da parasız cihazı kullanmamaya başlıyor. Kanserde kesinlikle er canlandırma sahn kurtarıyorsa, işitme kaybında da öyle. Ne denli er canlandırma edebilir ve ona akıllıca işitme rehabilitasyonu sağlayabilirsek, o denli elleme akıbet alıyoruz. Bu insanların içtimai ortamı düzeliyor, insanlarla bulunan ilişkileri gelişiyor ve alışılagelen dünyasına bitmeme edebiliyor. Cihazı kullanmadığı yahut işitme kaybını kabullenmediği devir kişi, toplumdan uzaklaşıyor, yalnızlaşıyor, içtimai ilişkileri zayıflıyor ve yaşlılığa ilişkin tanıdık nörolojik emraz şimdi er ortaya çıkmaya başlıyor."
Doç. Dr. Özgür, "Türkiye'de 60-70 yaştan sonraları az şimdi yüzdelik 60 oranında işitme kaybı mevcut ve bunların çokları işitme cihazı görmek zorunda. Şu anda toplumda işitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik namına cihazını kullanıyor. Cihaz kullanıcıların haricinde kalanların yüzdelik 50'ye yakınında cihazı mevcut lakin derneşik ortak biçimde kullanmıyor yahut görmek istemiyor. En iri handikaplardan birisi 'Ben bu cihazı kullanırsam işitme kaybım artar mı? Kulağım tembelliğe alışır mı?' korkusu. Böyle ortak nesne yok. Cihaz ne denli er kullanmaya adım atar ve ne denli baş döndürücü kullanırsak işitme sinirimiz ve beynimizdeki işitme merkezi o denli dimdik duracak ve işitme aletinden şimdi levent boylu müddet yarar görebileceğiz." dedi.
- "Çocuklar işitme aletine baş döndürücü dobra alışıyor"
Başlangıçta fiziki zorlukları bulunmasına karşın 1-1,5 ay derneşik kullanımın peşi sıra hastaların çoğunun cihazdan vazgeçemediğini tamlayan Özgür, şunları kaydetti:
"Çocuklar işitme aletine baş döndürücü dobra alışıyor. Sabah kalkınca elden işitme cihazını takıyor, sesi şimdi elleme duyduğu ve yaşama şimdi elleme bağlandığı için. Yetişkinlerde bu mevzuda az buçuk külfet yaşıyoruz. İşitme 40-50 yaşından sonraları derece derece azalıyor, bu natürel ortak süreç. İşitme kaybı ayırt ettiğimiz anda, kalabalıkta insanların konuşmalarını anlayamadığımız anda kesinlikle hekim kontrolüne gitmemiz ve hekim akıllıca görüyorsa işitme testi yaptırmamız gerekiyor. İşitme kaybı bulunan hastaların kesinlikle işitme cihazı kullanması gerekiyor zira işitme kaybının er rehabilite edilmesi işitme sistemini dimdik kullanabilmemiz açısından baş döndürücü önemli. Sağlıklı biçimde ne denli levent boylu müddet işitme cihazı kullanılırsa bu konuşmaya da duymaya da müspet manada yansıyor."
- "27 dilde çevirme işleyen cihaz bile var"
İstanbul İşitme Cihazları Satıcıları Derneği (İŞİTMER) Başkanı E. Arslan Arslan, işitme engelinin gayrı engellere mucibince şimdi kurnaz bulunduğunu belirterek, ABD'de meydana getirilen ortak çalışmaya mucibince işitme engeli canlı ortak ferdin bunu ayırt ettikten 7,5 sene sonraları doktora gittiğini, Türkiye'de ise sürenin 10 sene bulunduğunun kestirim edildiğini aktardı.
Televizyonun sesini artırmanın işitme kaybında ehemmiyetli ortak belirtke olduğuna dikkati çekici Arslan, "Erken tanı, er kabullenme ve er cihazlanma baş döndürücü önemli. Kişiler 10 sene sonraları ulaştığında en iri dava şu; güzeşte 10 yılda işitme merkezinde birtakım yerler silmiş olduğu düşüncesince cihazı taktığımızda silinmiş olduğu o alanı insanların ortak bölümü uğultu, kavga namına duyduğu düşüncesince cihazı kondurmak istemiyor." dedi.
Arslan, işitme kaybı canlı insanların cihaz kullanımında duraksama ettiğini dile getirerek, "İşitme cihazlarının boyutu 1-2,5 santim bulunmasına karşın eşhas bunun görünmesi zımnında kondurmak istemiyorlar. 80-90 yaşındaki ortak insanoğlu güçlü 'Gözükmeyen cihaz mevcut mı?' diyerek soruyor." diyerek konuştu.
İşitme cihaz teknolojisindeki ilerlemeye yer veren Arslan, laflarını şu biçimde tamamladı:
"100 sene evvela muhtelif materyallerden, efsanevi boynuzunu eğik ve karşısındaki kişiyle konuşurken kulağında epilepsi 15 desibel sesi zait işitme cihazları kullanılıyordu. Daha sonraları analog cihazlar yapılmaya başlandı. 1992'de evvela sayısal programlı işitme cihazı üretildi. İşitme aletinin programlı ve sayısal olmasının önemi, kulağın vazifesini yazılımla halletmesi. Bu cihazlar gelişigüzel gündüz gelişiyor. 2013'te toy ortak uygulayım bilimi bulundu. Bu uygulayım bilimi sebebiyle televizyonla bağlantı, telefonla bağlanak ve multimikrofon dediğimiz güruh süresince ve 30 metreye denli nağme para aktarımı üzere ek aksesuarlarla eşhas anlamalarını kolaylaştırıyor. 27 dilde çevirme işleyen cihaz bile var."