İstanbul
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, Delta varyantının ergenlerde hâlâ borda bordaya tomar görüldüğünü, aşırı ağırbaşlı olaylar bulunduğunu belirterek, "Şu anda serviste, koyu bakımda izlem ettiğimiz hastalarımızın gözyaşı averajı 25-35. Önceden rahatsızlığı yok. Sapasağlam insanoğlu bunlar. Bakıyorsunuz aşırı ağırbaşlı borda bordaya tabloyla karşımıza geliyor. Entübe oluyor. Yoğun bakımda izlem ediliyor. Kaybettiklerimiz de oluyor. Oysa bunları mâni olmak mümkün." dedi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı da bulunan Prof. Dr. Özlü, salgının seyrine bağlı AA muhabirine icra ettiği değerlendirmede, pandeminin durdurulması amaçlansa da bunun daha aşırı geçenlerde bulunduğunu düşünmediğini zira hayattaki ilkah oranlarının matlup kurda olmadığını tabir etti.
Türkiye'de 100 milyonu borda bordaya tomar düze aşılama yapıldığını aktaran Özlü, az hâlâ her insanın aşılandığını, bundan sonradan aşılar dair tereddüdün olmaması gerektiğini, ilmî çalışmalar, raporların yanı esna 3-4 düze aşılama yaptırmış kişilerin sıkı şekilde metin bulunduğunun gözlemlendiğini dile getirdi.
Aşı olunmazsa yaşamın arka kazanılmasının aşırı mütekait bulunduğunun altını çizen Özlü, "Hala maskelenmiş dolaşmak, özen geçirmek zorundayız. Kapalı alanlara, kalabalıklara girmekte duraksama ederiz ki girmemeye çalışıyoruz. Dostlarımızla borda bordaya arada oturup yiyip içemiyoruz. Çocuklarımızı okula gönderirken duraksama ediyoruz. Artık bunları geride bırakmayı istiyoruz. Bir hâlâ yasaklara dönmeyi on paralık istemiyoruz. Bunun yolu şu anda aşı. Başka borda bordaya çözümü, alternatifi şu anda yok." diyerek konuştu.
Tevfik Özlü, aşıların işe yaradığının bütün dünyada görüldüğünü, bununla ilgilendiren esas dirim verileri olduğunu, tesirinin ortaya konduğunu dile getirdi. Bir an ilkin her insanın birlik düze aşısını yaptırmasını, on paralık aşılama olmayanların doğrudan aşılanmaya başlamasını öneren Özlü, ilkin dozlarını yaptıranların 2. dozlarını, 2 düze inaktif aşılama olanların 3. dozlarını, rahatsızlığı geçirenlerin ise borda bordaya tane düze aşılarını olmaları icap ettiğini hatırlattı.
Toplumda birlik düze tozlaşma oranının yüzdelik 90'ın üstünde çıkması şeklinde bu mütekait günlerin geride kalacağına inandığını tamlayan Özlü, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Geçen yıl, 'Kovid-19 esas kendisine 65 gözyaşı üstü, süreğen rahatsızlığı bulunan insanları hâlâ aşırı hastalandırıyor ve öldürüyor.' diyerek konuşuyorduk. Bir de afiyet personelleri daima virüsle huzur karşıya kaldıkları düşüncesince aşırı iri riziko altındaydı. Oysa bu eğin şu anda tozlaşma dair ince iyi. Yüksek tozlaşma zımnında bunlardan bundan sonradan yatırdığımız pestil sayısı azaldı. Sağlık mensubu doğrudan çabucak on paralık yok. Yaşlı popülasyonda olabiliyor zira inaktif aşıların üstünden borda bordaya hayli borda bordaya devir geçti. 3-6 ay sonradan antikor kuru azalmaya başlıyor. 3. dozlarını yaptırmaları lazım. O bakımdan yaşlılarda da gene görmeye başladık. Ama esas kendisine şu anda servislerde, koyu bakımda yatırıp otama ettiğimiz hastalar gençler. Sayın Bakan da açıkladı. Vakaların az hâlâ yarıya yakını 30 gözyaşı altı."
"Aşılamayı yapmamış olsaydık aşırı hâlâ faziletkâr olay sayılarına ulaşacaktık"
Vaka sayılarının 30 binlerde olmasının az buçuk da aşılanmayla ilgilendiren bulunduğunu tamlayan Özlü, "Çünkü şayet aşılamayı yapmamış olsaydık aşırı hâlâ faziletkâr olay sayılarına ulaşacaktık. Normal yaşama dönmüş durumdayız. Geçen sene evden hariç çıkamıyorduk, hafta sonları, gece olduğunda evdeydik. Okullar, üniversiteler, AVM'ler, kafeler, restoranlar, spor salonları kapalıydı. Futbol karşılaşma müsabakaları, düğün-dernekler yasaktı. Şu anda bunların bütünü başıboş bulunmasına karşın olay sayılarını burada tutuyor olmamız aşının etkisi. Ama bu kuru de dobra borda bordaya düzem değil. 30 bin günce olay sayısı ince yüksek. Türkiye, dünyada en faziletkâr olay sayısının görüldüğü devletler ortada 3'üncü, 4'üncü kâmil arazi alıyor. Bunu behemehâl düşürmemiz lazım. Bunun da bence en iyi, en bedava yolu gene aşılanmaya bitmeme etmek." diyerek konuştu.
Özlü, ergenlerde olay oranlarının yükselmesinin nedenine bağlı şunları kaydetti:
"Bunun nedeni buğulanmış popülasyonun, süreğen rahatsızlığı olanların ve afiyet personellerinin dobra aşılanmış olması. Ancak gençlerimiz bu mevzuda az buçuk istemeyerek davrandılar. Kendilerini güvende hissettiler. 'Biz genciz, bizlere borda bordaya nesne olmaz, virüs bizlere bulaşmaz, bulaşsa da pestil olmayız, ayakta atlatırız.' üzere düşündüler. Ama anca değil. Delta varyantı ergenlerde hem hâlâ borda bordaya tomar görülüyor aynı zamanda aşırı ağırbaşlı olaylarımız var. Şu anda serviste, koyu bakımda izlem ettiğimiz hastalarımızın gözyaşı averajı 25-35. Önceden rahatsızlığı yok. Sapasağlam insanoğlu bunlar. Bakıyorsunuz aşırı ağırbaşlı borda bordaya tabloyla karşımıza geliyor. Entübe oluyor. Yoğun bakımda izlem ediliyor. Kaybettiklerimiz de oluyor. Oysa bunları mâni olmak mümkün."
"Okulların, üniversitelerin açılmasının behemehâl borda bordaya riziko artışı getirmiştir, getirecektir. Bunu menfez arkası edemeyiz." diyen Özlü, Türkiye'de 18 milyon yöresinde okul, 8 milyon yöresinde da darülfünun talebesi bulunduğunu, okulda çalışanlar, öğretmenler, akademisyenler de buna müdahale edildiğinde 30 milyon yöresinde borda bordaya popülasyonun gene harekete geçtiğini dile getirdi.
Bunun meslek servisleri, dolgun taşıma, yurt, kafe ve restoranlarda toplumsallaşma boyutları da bulunduğunu kail Özlü, gülmeyen borda bordaya insanoğlu hareketliliği ve karşılaşmasının yaşandığını anlattı. Gençlerin peçe ve resmiyet dair uyumlarının ceninisakıt bulunduğunu tamlayan Özlü, "Bu mevzuda aşırı rahatlar. Bu bulaşmayı aşırı kolaylaştırıyor." dedi.
Çocukların aşılanması, virüsün okuldan topluma bulaşmasını önlemede önemli
Çocukların aşılanmasının topluluğun ve erişkinlerin korunması açısından da iri ehemmiyet bildirme etmiş bulunduğu tamlayan Özlü, zira evlatların bu hastalığa erişkinler denli derişik yakalandığını, virüsü alıp, taşıyarak bulaştırdıklarını anlattı.
Özlü, çocuklarda ağırbaşlı çor evolüsyon oranının ince ceninisakıt bulunduğunu aktararak, "Fakat toplumumuzda meslek evlatları aşırı sayıda erişkinle değinme halinde. Geniş fasile yapısına sahibiz. Çocuklar okuldan döndükten sonradan yalnızca ana babasıyla değil Batı toplumlarında bulunduğu gibi. Anne ata indinde dede, nine, teyze, hala ayrıca komşular, akrabalar, ihvan daim borda bordaya aradayız. Birlikte yiyip içiyoruz, beraberce dakika geçiriyoruz. Dolayısıyla bebek okulda almış bulunduğu virüsü onlara taşıyabilir. Çocukların aşılanması, topluma okuldan virüsün bulaşmasını mâni olmak açısından ehemmiyet bildirme ediyor." diyerek konuştu.
Türkiye'de 12 gözyaşı üstünde aşılama uygulaması yapıldığına yer veren Özlü, "Biz yeni başladık lakin Kanada, ABD ve AB'de bu ilkah ufaklıklara yapılıyordu. Çalışma da gösterildi tehlikesiz ve çarpıcı olduğuna dair. BioNTech aşısının çocuklardaki etkinliği yüzdelik 100. Aşılamayla elde edilmiş antikor düzeyleri erişkinlerde elde edilmiş antikorların 1,76 katı. Yani aşırı hâlâ çelimli borda bordaya antikor yanıtı oluşuyor. Çocuklardaki yan etkisinde bırakır de erişkinlerdeki üzere doğrusu ayrımlı borda bordaya gestalt bahis konusu değil. Genelde ferah yan etkisinde bırakır görülüyor." bilgisini verdi.
Kovid-19'a huzur geliştirilen çare "umut verici"
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, ABD'li çare firması Merck'in Kovid-19'a huzur geliştirdiği ve deneyim evresindeki "molnupiravir" isminde sanlı ilaçla ilgilendiren şu değerlendirmelerde bulundu:
"Yayınlanan makaleye baktığımızda rüya donör borda bordaya çare üzere görünüyor. Antiviral ilaçlar, antibakteriyel ilaçlar üzere doğrusu antibiyotikler üzere değil. Antibiyotikler dair adamlık ince dobra durumda. Bakterilerin illet bulunduğu hastalıklarda antibiyotiklerle kesme neticeler alabiliyoruz. Yüzde 100 güzel olabiliyoruz. Ama antiviraller, söz gelimi hala enflüanza virüsüne huzur tercih ettiğimiz ilaçlar aşırı çelimli değil. Veya HIV virüsüne huzur tercih ettiğimiz ilaçlar hala aşırı çelimli değil. Dolayısıyla antivirallerde yüzdelik 100 etkinlik, çelimli borda bordaya çare beklentisi aşırı realist değil. Ama bahis konusu ilacın yüzdelik 50 oranında hastaneye yatışı ve ağırbaşlı hastalığa geçişi önlediği anlamında ilmî araştırı makalesi yayınlandı. Bu da sevindirici, rüya donör en azından."