İstanbul
Nobel Tıp Ödülü bu yıl, yer ile duyular arasındaki birlikteliğin şimdi dobra anlaşılmasını sağlayıcı çalışmalara imza atan bilgelik kullanmakta olanları David Julius ve Ardem Patapoutian'a verildi.
Julius, derideki asap uçlarında, ısıya cevap verici müşterek sensörü belirleme edebilmek düşüncesince al biberde yanma hissini ortaya çıkaran kapsaisinden faydalandı.
Patapoutian ise deride ve iç organlarda mekanik uyarıcılara cevap verici acemi müşterek dershane sensörü icat etmek düşüncesince baskıya hassas hücreleri kullandı.
2021 Nobel Tıp Ödülü'ne müstahak tanıdık değme dü bilgelik insanının keşiflerinin, asap sisteminin ısıyı, soğuğu ve mekanik uyarıcıları nite algıladığına müteallik anlayışın çabucak büyümesine yardım sunan koyu kontrolleri başlattığı, yer ile duyular arasındaki komplike etkileşimi kavrayışımızda ciddi ciddiyete ehil kaybolma halkaları saptadığı tabir ediliyor.
David Julius kimdir?
ABD'de Brighton Beach'de 1955 senesinde dünyaya mevrut Julius, önce ve itidalli eğitimine burada bitmeme etti.
Julius, 1973-1977 yılları ortada Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) lisans eğitimi aldı ve burada Alexander Rich'in laboratuvarına katılarak tRNA çalışmalarını repertuvar ika fırsatı buldu.
Biyokimya dalında 1977-1984 yıllarında Berkeley Üniversitesi'nde erdemli lisans işleyen Julius, 1984-1990 yıllarında Columbia Üniversitesi'nde doktora yaptı, şimdi sonradan burada araştırman adına çalışmalarda bulundu.
Julius, çalışmalarında nörofarmakoloji ve almaç işlevini, temas ve acıyla ilişik moleküler mekanizmaları belirlemeye ve anlamaya odaklandı.
1997 senesinde Julius laboratuvarı, biberleri "acı" duruma getiren kimyevi kapsaisini saptayan almaç TRPV1'i klonlamayı ve karakterize etmeyi başardı.
Ardem Patapoutian kimdir?
Lübnan'da dünyaya mevrut Patapoutian, erdemli öğrenimini Beyrut Amerikan Üniversitesi'nde gördü.
1986 senesinde ABD'ye yerleşen Patapoutian, California Üniversitesi'nde erdemli lisans, California Teknoloji Enstitüsü'nde de hisse senedi biyolojisi dalında doktora yaptı.
Patapoutian, dirim bilimsel reseptörlerin coşkunluk ve dokunmadaki etkilerinin yanında sensörlerin çevir sesi iletimi üstünde icraat yürüttü.
Çalışmaları ısı, mekanik kuvvetler yada küsurat göze yoğunluğuyla enerjik duruma mevrut acemi yükün kanallarının ve reseptörlerin tanımlanmasına iri katkılar sağladı.
Patapoutian ve meslektaşları, bu yükün kanallarının ısı ve temas duyusunda dehşet müşterek gösteriş oynadığını ortaya koydu.